Darowizna i możliwość jej odwołania z powodu
niewdzięczności
Mało która, nieposiadająca wykształcenia prawniczego osoba wie, że darowizna nie jest, jakby się z pozoru wydawało, jednostronną czynnością lecz jest to dwustronna umowa zawierana pomiędzy darczyńcą a obdarowanym.
Na mocy umowy darowizny, darczyńca
zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego
majątku na rzecz obdarowanego, przy równoczesnym braku nałożenia na tego
drugiego obowiązku świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Pomimo że
świadczenie jest jednostronne, to obdarowany również musi jednak złożyć
oświadczenie woli, że przedmiotową darowiznę przyjmuje. Oświadczenie to może oczywiście
zostać złożone w sposób dorozumiany, np. poprzez objęcie w posiadanie
przedmiotu darowizny. Umowa darowizny jest bowiem umową konsensualną, co
oznacza, że wywołuje ona skutki prawne dopiero z chwilą złożenia zgodnych
oświadczeń woli przez strony.
Cechą charakterystyczną umowy
darowizny jest jej nieodpłatny charakter. Wskazać w tym miejscu wypada, że nieodpłatne
świadczenie darczyńcy, które stanowi akt szczodrobliwości, nakłada jednak na
obdarowanego etyczny obowiązek wdzięczności, co nie zawsze jest później respektowane
przez osoby które przyjęły darowiznę.
Powyższe wynika wprost z treści
art. 898 kc. W tym też przepisie ustawodawca przewidział dla darczyńców urażonych
zachowaniem obdarowanych, możliwość odwrócenia skutków prawnych dokonanej zbyt pochopnie
czynności. Zgodnie z powyższym przepisem, darczyńca może odwołać darowiznę
nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej
niewdzięczności.
Tym samym, w razie naruszenia przez
obdarowanego jego powinności, darczyńcy przysługuje prawo odwołania darowizny. Odwołanie
darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie. Zwykle
jednak pomimo prawidłowego złożenia oświadczenia woli o odwołaniu darowizny,
obdarowany nadal nie chce wydać przedmiotu darowizny. W tym celu należy zwrócić
się do sądu – ten bowiem w przypadku stwierdzenia rażącej niewdzięczności może
nakazać zwrot przedmiotu darowizny.
Pojęcie rażącej niewdzięczności nie
zostało zdefiniowane w kodeksie. To rolą sądu orzekającego w sprawie o
odwołanie darowizny jest dokonanie oceny czy w realiach konkretnej sprawy
zachowanie osoby obdarowanej kwalifikuje się jako rażąca niewdzięczność.
Tytułem zilustrowania ciekawym i dość kontrowersyjnym przykładem, Sąd Okręgowy
w Łodzi w wyroku z dnia 31.03.2016 r. sygn. II C 210/15 orzekł, że kochanka,
która otrzymała od partnera darowiznę w postaci samochodu nie dopuszcza się
rażącej niewdzięczności przez to, że zakochała się w innym mężczyźnie i odeszła
od dotychczasowego partnera zatrzymując samochód. Reasumując, rażącą
niewdzięcznością są z reguły zachowania wysoce niewłaściwe i krzywdzące
darczyńcę, a co ważne – zachowania które wystąpiły już po zawarciu umowy.
Odwołanie darowizny z powodu
niewdzięczności nie musi być wykonane wyłącznie przez darczyńcę. Może ono również
zostać dokonane przez jego spadkobierców, w szczególności gdy obdarowany
umyślnie pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie wywołał rozstrój zdrowia,
którego skutkiem była śmierć darczyńcy.
Darowizna nie może być odwołana po
upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o
niewdzięczności obdarowanego. Ponadto podkreślić należy, że darowizna nie może
być odwołana z powodu niewdzięczności, jeżeli darczyńca obdarowanemu przebaczył.
To samo dotyczy przypadku jeżeli darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu
z zasad współżycia społecznego.
Adwokat Szymon Dubel.
kom. 795 11 75 74
Kancelaria Adwokacka w Katowicach
ul. Wojewódzka 15/3
40-026 Katowice
Kancelaria Adwokacka w Olkuszu
Plac Konstytucji 3 Maja 3/10
32-300 Olkusz
Z tego co wiem, to wiele osób poleca https://tatianaparma.pl z Rybnika. Jeśli ktoś szuka radcy prawnego, to warto zapoznać się z ich ofertą.
OdpowiedzUsuńSuper napisane.
OdpowiedzUsuńJak to wygląda w sytuacji darowizny? Czy darczyńca może się wycofać z podarowania samochodu? Zastanawiam się jaki musi być ku temu powód i jak to wszystko wygląda od strony prawnej?
OdpowiedzUsuń51 yr old Analyst Programmer Randall Aldred, hailing from Beamsville enjoys watching movies like Claire Dolan and Ghost hunting. Took a trip to Catalan Romanesque Churches of the Vall de BoíFortresses and Group of Monuments and drives a Ferrari 250 SWB Berlinetta. Podobne strony
OdpowiedzUsuń