Nabycie własności przez Zasiedzenie
Większości osób instytucja Zasiedzenia kojarzy się jedynie z możliwością nabycia własności nieruchomości, podczas gdy dotyczy ona (z pewnymi jednak wyjątkami) również i ruchomości. W niniejszym artykule postaram się przybliżyć Państwu tę tematykę.
Zasiedzenie jak już wyżej wskazano
jest jednym ze sposobów nabycia własności rzeczy. Istotnym dla prawidłowego zrozumienia
instytucji Zasiedzenia jest poznanie na czym polega „posiadanie rzeczy” w
rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego.
Posiadanie to stan faktyczny
wyrażający się w fizycznym władaniu rzeczą. Stan ten składa się z dwóch
elementów, a mianowicie: fizycznego władztwa nad rzeczą (corpus), któremu towarzyszy również manifestowany zamiar (animus) wykonywania tego władztwa dla
siebie. Brak drugiej z wyżej wymienionych przesłanek oznacza, że nie mamy do
czynienia z Posiadaniem lecz z Dzierżeniem, a zatem wykonywaniem władztwa nad
rzeczą ale już za kogoś innego (por. treść art. 338 kc).
Nadto, wyróżniamy również dwa
rodzaje posiadania: posiadanie samoistne
i posiadanie zależne. To pierwsze to
posiadanie rzeczy w sposób w jaki włada nią właściciel. Natomiast posiadanie
zależne to posiadanie z którym łączy się określone władztwo lecz nad rzeczą
cudzą. Dla przykładu można tu wymienić najemcę lokalu, który wynajmuje
nieruchomość mając jednak świadomość, że włada cudzą rzeczą.
Przedstawienie Państwu powyższego
rozróżnienia na posiadanie samoistne oraz zależne było niezbędne dla
wyjaśnienia instytucji Zasiedzenia, gdyż zgodnie z art. 172 kc, posiadacz
nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada
nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w
złej wierze. W złej wierze własność nieruchomości zostaje nabyta przez
posiadacza samoistnego po upływie lat trzydziestu.
Zważywszy na powyższe, dla Zasiedzenia
istotne zatem jest jedynie posiadanie samoistne.
Tytułem przykładu, Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 maja 2016 r., sygn. akt V CSK 590/15,
stwierdził, że posiadacz musi zachowywać się jak właściciel i wyrażać
zainteresowanie gruntem, co do którego rości sobie pretensje. Tym samym nawet
wykazanie przez niego zgody obecnego właściciela „zasiadywanej” działki, na koszenie
trawy i porządkowanie nie wystarcza do uznania, że korzystanie z działki w ten
sposób może prowadzić do jej zasiedzenia. Takie dysponowanie nieruchomością,
nawet za zgodą właściciela, może być określone jedynie jako posiadanie zależne nieprowadzące w rezultacie do
zasiedzenia.
Co zaś do rzeczy ruchomych to posiadacz
niebędący właścicielem nabywa własność ruchomości, jeżeli posiada rzecz
nieprzerwanie od lat trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej
wierze. Tym samym (inaczej niż przy nieruchomościach) nie jest możliwym
zasiedzenie rzeczy ruchomych w złej wierze. Nadto, zgodnie z art. 174 § 2 kc,
nie jest również możliwym zasiedzenie ruchomości wpisanych do krajowego
rejestru utraconych dóbr kultury.
Do zgłoszenia wniosku o
stwierdzenie zasiedzenia własności uprawniony jest każdy zainteresowany. Jeżeli
chodzi o zasiedzenie nieruchomości, to sądem wyłącznie właściwym w sprawie jest
sąd miejsca jej położenia i to tam składamy wniosek spełniający nakazane prawem
wymagania formalne. Nadto, zgodnie z art. 40 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych
(Dz.U.2016.623 z dnia 2016.05.05 z późn. zm.) kierując do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia własności
nieruchomości przez zasiedzenie należy liczyć się z opłatą stałą w
kwocie 2000 złotych. Pamiętajmy, że w postępowaniu takim należy w sposób
przekonujący sąd udowodnić zasiedzenie przez Państwa nieruchomości, co wiąże
się z odpowiednim sformułowaniem wniosków dowodowych.
Adwokat Szymon Dubel.
kom. 795 11 75 74
Kancelaria Adwokacka w Katowicach
ul. Wojewódzka 15/3
40-026 Katowice
Kancelaria Adwokacka w Olkuszu
Plac Konstytucji 3 Maja 3/10
32-300 Olkusz
Ten komentarz został usunięty przez administratora bloga.
OdpowiedzUsuń