Adwokat Szymon Dubel
kom. 795 11 75 74
www.adwokat-dubel.pl
www.facebook.com/adwokatdubel/
ul. Karola Miarki 17
44-330 Jastrzębie-Zdrój
_____________________________
Jak zabezpieczyć się przed niewłaściwym wykonaniem
zamówionych robót albo brakiem zapłaty?
Nikt z nas nie
lubi remontów w domu. Jeszcze gorzej jest gdy wykonawca nie dotrzymuje
umówionych terminów, a efekty prac są dla nas niezadowalające lub z drugiej
strony – kiedy pomimo wykonanych prac mamy problem z uzyskaniem od
zamawiającego należnego nam za ciężką pracę zasłużonego wynagrodzenia. W
niniejszym artykule przedstawię jakie kroki należy podjąć celem zabezpieczenia na
przyszłość ewentualnych roszczeń, a w konsekwencji również ich skuteczne
dochodzenie.
Przyjmujący zamówienie zobowiązał
się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia,
zadajmy sobie jednak pytanie czy treść łączącej strony umowy została utrwalona
na piśmie? Brak pisemnej formy umowy niesie za sobą szereg konsekwencji i
przesądza o tym że – pomimo iż druga strona gorączkowo zapewniała nas o swojej
rzetelności – finalnie nie wykażemy naszych racji.
Brak pisemnej umowy powoduje, że w
razie sporu nie jest znana wartość wynagrodzenia na jakie umówiły się strony. Wykonawca
może zatem zaskoczyć nas z finalną sumą za wykonane prace, a z drugiej strony
jako wykonawca możemy nie otrzymać zapłaty we wnioskowanej wysokości. Brak
pisemnej umowy nie pozwoli zatem w toku postępowania sądowego na bezsporne
ustalenie wysokości wynagrodzenia. W takim przypadku, zgodnie z art. 628 § 1
kodeksu cywilnego, poczytuje się, że strony miały na myśli zwykłe wynagrodzenie
za dzieło tego rodzaju. Jeżeli także w ten sposób nie da się ustalić wysokości
wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające uzasadnionemu nakładowi
pracy oraz innym nakładom przyjmującego zamówienie. W tej sytuacji zatem
konieczne stanie się powołanie biegłego który obliczy wysokość wynagrodzenia –
dopuszczenie takiego dowodu generuje jednak dodatkowe koszty i niepewność co do
wniosków biegłego, a czego można było uniknąć w przypadku spisania umowy i
opatrzenia jej podpisami stron.
Oczywiście najkorzystniejszym dla
zamawiającego jest pisemne umówienie się na wynagrodzenie ryczałtowe, które
odpowiadać będzie zakresowi prac, który również jasno zostanie wskazany w
umowie. Określenie tego zakresu jest o tyle istotne aby zapobiec sytuacji w
której pewne prace nie zostaną wykonane. Dlaczego? Otóż wynagrodzenie
ryczałtowe polega na tym iż wykonawca nie może żądać podwyższenia
wynagrodzenia. W praktyce więc często dochodzi do sytuacji iż rozczarowany
wykonawca, biorąc pod uwagę umówioną ryczałtowo kwotę w stosunku do czasokresu dotychczasowych
prac podejmie decyzję iż nie wykona dalszych ustnie umówionych czynności,
twierdząc oficjalnie iż prace te nie były przedmiotem łączącej strony umowy i
są one dodatkowym zleceniem ze strony zamawiającego za które będzie próbował
wyłudzić dodatkowe wynagrodzenie. Wykonawca wykorzysta więc to iż w umowie
strony nie wskazały jasno zakresu prac. Sytuacji tej również można było
zapobiec poprzez jasne określenie przedmiotu umowy w jej treści.
Kolejnym problemem jest
zmotywowanie wykonawcy do ukończenia dzieła, zwykle bowiem przyjmujący
zamówienie realizuje równolegle prace u kilku zamawiających i może być tak że
zostawi nasze mieszkanie na rzecz innego, którego właściciel aktualnie „lepiej
płaci”. Jedną z najlepszych metod zabezpieczenia jest wprowadzenie do umowy
tzw. kar umownych. W umowie należy jasno określić termin wykonania dzieła lub
poszczególnych jego etapów oraz przewidzieć wysokość kary i ewentualny sposób
jej obliczenia. Warto również wpisać w umowie, że zastrzeżona kara nie blokuje
nam możliwości dochodzenia odszkodowania przenoszącego jej wartość. Brak
takiego zapisu spowoduje że jeżeli nasza szkoda będzie większa niż wysokość
kary to ograniczymy się jedynie do tej ostatniej wartości. Z drugiej strony
korzyścią w przypadku wprowadzenia kary umownej jest to że w sądzie nie musimy
udowadniać wysokości poniesionej szkody, a co może być bardzo uciążliwe lub
niemożliwe.
Jak chodzi o interes wykonawcy to
na pewno warto wprowadzić w umowie etapowy odbiór prac i odpowiadającą mu etapową
wymagalność wynagrodzenia na podstawie każdorazowo spisywanych protokołów
odbioru przez obie strony. Brak bowiem uregulowania tej kwestii powoduje, że
wynagrodzenie należne nam będzie dopiero w chwili oddania całości dzieła. Protokoły
te nie tylko więc będą podstawą do wystawienia faktur za poszczególne etapy
prac, co spowoduje że wykonawca nie będzie musiał czekać na zapłatę do momentu
finalizacji dzieła, lecz również zabezpieczą wykonawcę w przypadku późniejszego
zgłoszenia uwag przez zamawiającego co do prac. Jeżeli bowiem w protokole
odbioru danego etapu zamawiający w rubryce dotyczącej uwag do danego etapu nie
wskazał wad to dokument ten będzie stanowił dla wykonawcy podstawowy argument
przed późniejszymi próbami nadużyć zamawiającego.
Warto również w umowie wyraźnie
określić jak wygląda sytuacja dotycząca materiałów użytych przy wykonaniu
dzieła. Przede wszystkim powinno się określić jakie to materiały, w jakich
ilościach i kto ich dostarcza. Jeżeli materiałów na wykonanie dzieła dostarcza
zamawiający, przyjmujący zamówienie powinien ich użyć w sposób odpowiedni oraz
złożyć rachunek i zwrócić niezużytą część, chyba że strony umówiły się inaczej.
Należy również uregulować co dzieje się z materiałami w sytuacji kiedy jedna ze
stron odstępuje od umowy.
Reasumując, warto zawsze posiadać
pisemną umowę opatrzoną podpisami stron i to niezależnie od tego czy
występujemy w roli wykonawcy czy zamawiającego. Projekty umów można znaleźć w
Internecie, jeżeli zaś chcemy mieć pewność iż umowa będzie przygotowana w
sposób profesjonalny, zabezpieczający nasze indywidualne interesy bądź jako
zamawiającego czy wykonawcy, to warto z tym problemem zwrócić się do adwokata
lub radcy prawnego.
_____________________________
Adwokat Szymon Dubel
kom. 795 11 75 74
www.adwokat-dubel.pl
www.facebook.com/adwokatdubel/
ul. Karola Miarki 17
44-330 Jastrzębie-Zdrój
_____________________________
Bardzo ciekawy wpis. Ja za każdym razem jak mam wątpliwości prawne to zwracam się o pomoc tutaj do Kancelarii KD. Za każdym razem służą mi pomoca :) Cenie sobie bardzo ta wspolprace
OdpowiedzUsuń