AKR - Adwokat Katowice Radzi: stycznia 2017

wtorek, 31 stycznia 2017

Dozór elektroniczny znowu jako dopuszczalna forma wykonywania kary pozbawienia wolności

Od 15 kwietnia 2016 r. powraca ciesząca się popularnością wśród skazanych forma wykonywania kary pozbawienia wolności. Po ostatniej nowelizacji dokonanej Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396 z dnia 2015.03.20) charakter dozoru uległ bowiem zmianie i został wtenczas wprowadzony jako rodzaj kary ograniczenia wolności.

Do 1 lipca 2015 r. skazani chcąc uniknąć odbycia kary pozbawienia wolności w tradycyjnej formie, z oczywistych względów często zwracali się do sądów o udzielenie zezwolenia na odbycie kary w dużo wygodniejszym dla nich kształcie. Dozór elektroniczny pozwala bowiem na odbycie kary w... miejscu stałego pobytu. Po dacie 1 lipca 2015 r. nie było to jednak możliwe.

Obecna ustawa nowelizacyjna, pomimo kilku nowości, przewiduje de facto powrót do wcześniejszych rozwiązań.

Kodeks Karny Wykonawczy wyodrębnia 3 formy dozoru elektronicznego: dozór stacjonarny – dla kary pozbawienia wolności, polegający na kontroli przebywania skazanego w określonych dniach we wskazanym przez sąd miejscu; dozór mobilny – polegający na kontroli miejsca pobytu skazanego niezależnie od tego gdzie przebywa; czy wreszcie dozór zbliżeniowy – dotyczący kontroli zachowania określonej odległości od osoby wskazanej przez sąd. Dwie ostatnie formy dotyczą jednak wyłącznie wykonywania środków karnych i zabezpieczających.

Celem ubiegania się o zgodę na dozór należy osobiście lub za pośrednictwem obrońcy złożyć pisemny wniosek wraz z uzasadnieniem, w którym powołane zostaną niezbędne okoliczności. Wniosek składamy w sądzie penitencjarnym, w którego okręgu skazany przebywa. Przykładowo, w przypadku skazanych przebywających na terenie powiatu olkuskiego będzie to Sąd Okręgowy w Krakowie, natomiast dla zamieszkujących w Sławkowie będzie to już Sąd Okręgowy w Katowicach.

Aby skazany mógł ubiegać się o udzielenie zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, muszą zostać spełnione wszystkie prawem przewidziane przesłanki.

Przede wszystkim skazany musi posiadać określone miejsce stałego pobytu, a warunki techniczne obejmujące liczbę oraz zasięg dostępnych nadajników, rejestratorów oraz możliwości organizacyjne ich obsługi pozwalają na wykonywanie kary w tym miejscu. Okoliczność powyższą stwierdza uprawniony podmiot dozorujący posiadający wiedzę techniczną w tym zakresie.

Nadto z możliwość tej możemy skorzystać tylko jeżeli kara pozbawienia wolności która ma być wykonywana nie przekracza jednego roku a także nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego (wielokrotna recydywa).

Należy zadbać o uzyskanie od osób pełnoletnich, które zamieszkują wspólnie ze skazanym pisemnej zgody obejmującej również umożliwienie podmiotowi dozorującemu przeprowadzanie czynności. Cofnięcie ww. zgody przez te osoby po wydaniu postanowienia przez sąd jest bezskuteczne.

Wreszcie wykonywanie dozoru musi być również wystarczające dla osiągnięcia celów kary wobec skazanego. Dodatkowo w przypadku skazanych którzy nie rozpoczęli jeszcze odbywania kary pozbawienia wolności, względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji nie mogą przemawiać za potrzebą osadzenia w zakładzie karnym. Okoliczności powyższe należy wykazać w postępowaniu przed sądem.

Sąd penitencjarny wydaje postanowienie w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku, samo zaś rozpoczęcie wykonywania dozoru elektronicznego następuje z dniem, w którym wobec skazanego faktycznie uruchomiono środki techniczne niezbędne do wykonywania kary w tym systemie.

Adwokat Szymon Dubel.

kom. 795 11 75 74

http://www.adwokat-dubel.pl/

https://www.facebook.com/adwokatdubel/

https://twitter.com/adwokatdubel/

Kancelaria Adwokacka w Katowicach
ul. Wojewódzka 15/3
40-026 Katowice

Kancelaria Adwokacka w Olkuszu
Plac Konstytucji 3 Maja 3/10
32-300 Olkusz

poniedziałek, 9 stycznia 2017

Kompensata od Skarbu Państwa przysługująca ofiarom czynów zabronionych

W swojej praktyce zauważyłem, że często jako osoba pokrzywdzona przestępstwem spotykamy się z sytuacją w której na skutek niewypłacalności sprawcy czynu zabronionego nie jesteśmy w stanie uzyskać od tej osoby środków pieniężnych z tytułu naprawienia wyrządzonej nam szkody. Nie każdy wie jednak, że w niektórych wypadkach możemy domagać się takiej kompensaty bezpośrednio od ... Skarbu Państwa.

Kompensaty może domagać się nie tylko ofiara w rozumieniu Ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych czynów zabronionych (Dz.U.2016.325 z dnia 2016.03.11), czyli osoba która doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia, trwających dłużej niż 7 dni, ale również osoba najbliższa dla osoby która na skutek czynu zabronionego poniosła śmierć. Przez osobę najbliższą rozumiemy małżonka lub osobę pozostającą z ofiarą we wspólnym pożyciu, wstępnego lub zstępnego ofiary oraz osobę pozostającą z ofiarą w stosunku przysposobienia.

Kompensatę przyznaje się na wniosek osoby uprawnionej lub prokuratora. Wniosek o kompensatę powinniśmy zgłosić w terminie 3 lat od dnia ujawnienia się skutków czynu zabronionego, nie później jednak niż w terminie 5 lat od dnia jego popełnienia, pod rygorem wygaśnięcia uprawnienia do żądania kompensaty.

Organem właściwym w sprawach o przyznanie kompensaty jest sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce stałego pobytu osoby uprawnionej. W postępowaniu przed organem orzekającym w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U.2014.101 z dnia 2014.01.21) o postępowaniu nieprocesowym. Uczestnikami postępowania są wyłącznie osoba uprawniona i prokurator. W przypadku pozytywnego zakończenia postępowania kompensata wypłacana jest w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Kompensata ma subsydiarny charakter, a zatem możemy domagać się jej tylko wtedy, gdy naprawienia szkody nie możemy uzyskać bezpośrednio od sprawcy lub sprawców czynu zabronionego, z tytułu ubezpieczenia lub ze środków pomocy społecznej.

Co ciekawe i bardzo ważne dla osób pokrzywdzonych - kompensaty od Skarbu Państwa można domagać się również w przypadku jeżeli sprawca bądź sprawcy czynu nie zostali ustaleni.

Kompensata ma charakter jednorazowy i nie może przekroczyć 25.000 zł, a gdy ofiara poniosła śmierć - kwoty 60.000 zł. Zwracam jednak uwagę, że kompensata może pokrywać wyłącznie utracone zarobki lub inne środki utrzymania, koszty związane z leczeniem i rehabilitacją oraz ewentualne koszty pogrzebu.

We wniosku o kompensatę musimy oznaczyć swoje dane, adres oraz numer PESEL, ponadto musimy wskazać datę i miejsce popełnienia czynu zabronionego stanowiącego podstawę ubiegania się o kompensatę, zwięzły opis oraz wskazanie skutków. Pamiętajmy aby podać informację o rodzaju i wysokości poniesionych kosztów oraz utraconych zarobków lub innych środków utrzymania. Ułatwieniem będzie dla nas gotowy formularz wniosku określony przez Ministra Sprawiedliwości z którego możemy skorzystać.

Pamiętajmy aby do wniosku o kompensatę dołączyć odpis zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa oraz odpisy orzeczeń wydanych w postępowaniu karnym, odpisy zaświadczeń lekarskich lub opinii biegłych dotyczących doznania przez ofiarę uszczerbku na zdrowiu.

Podkreślam, że kompensaty nie przyznaje się gdy czynu zabronionego nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia bądź też nie zawiera on znamion czynu zabronionego. Kompensaty nie przyznaje się również w wypadku gdy ofiara przyczyniła się do jego popełnienia.

Kończąc zwracam uwagę, że przepisy Ustawy mają zastosowanie jedynie do przestępstw popełnionych od dnia 1 lipca 2005 r. W przypadku zatem czynów zabronionych popełnionych przed tą datą nie możemy domagać się kompensaty na ww. zasadach.